Vanaf 2025 wordt de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) weer strenger gecontroleerd. Dit heeft gevolgen voor bedrijven die werken met zelfstandigen en voor de zelfstandigen zelf. De overheid wil schijnzelfstandigheid aanpakken en duidelijk maken wanneer iemand als zelfstandige of als werknemer moet worden gezien. Dit kan behoorlijk wat veranderen in de manier waarop bedrijven hun arbeidsrelaties inrichten.
Wat is de bedreiging voor bedrijven en zzp'ers?
De handhaving van de Wet DBA brengt flinke kopzorgen met zich mee. Voor bedrijven die afhankelijk zijn van een flexibele schil van zelfstandigen, wordt het speelveld kritischer bekeken. De Belastingdienst zal meer nadruk leggen op het identificeren van schijnzelfstandigheid. Bedrijven die hier niet goed op voorbereid zijn, lopen risico op boetes of naheffingen. Daarnaast kan het gebruik van zelfstandigen die eigenlijk als werknemers moeten worden aangemerkt, leiden tot reputatieschade en juridische problemen.
Zelfstandigen staan ook voor uitdagingen. Bedrijven zullen voorzichtiger worden met het inhuren van zzp’ers uit angst voor de mogelijke gevolgen van onjuiste classificatie.
Hoe kun je je voorbereiden op de veranderingen?
Oké, genoeg zorgen gemaakt. Wat kun jij nu concreet doen om je voor te bereiden?
Bedrijven die met zelfstandigen werken, moeten nu al beginnen met het evalueren van hun huidige samenwerkingsmodellen. De arbeidsrelaties die niet duidelijk zijn vastgelegd of waarbij de zelfstandigheid van de opdrachtnemers niet goed is gedefinieerd, vragen om aandacht. Dit kan niet worden opgelost door simpelweg standaard modelovereenkomsten te gebruiken; er is meer nodig om echt te voldoen aan de nieuwe regels.
Het is verstandig om te starten met een goede doorlichting van alle contracten en samenwerkingsafspraken binnen je organisatie. Kijk naar de mate van onafhankelijkheid die zelfstandigen daadwerkelijk hebben in hun werk. Dit betekent onder meer dat je de vrijheid van de zzp’er om zelf de uitvoering van het werk te bepalen, goed moet vastleggen. Indien nodig kan advies van experts helpen om dit juridisch waterdicht te maken.
Daarnaast is het belangrijk om binnen je bedrijf iedereen goed te informeren over de nieuwe regels. Niet alleen de juridische afdeling, maar ook teams die zzp’ers inhuren, moeten goed op de hoogte zijn van de mogelijke risico’s. De nieuwe regelgeving vraagt om een zorgvuldige aanpak, waarbij elk contract opnieuw bekeken wordt om te bepalen of het de realiteit van de samenwerking weerspiegelt.
Flexibiliteit blijft belangrijk voor veel bedrijven, maar onder de nieuwe regelgeving is het essentieel om ook juridisch veilig te opereren. Dit kan betekenen dat je moet nadenken over andere vormen van samenwerking, zoals het inschakelen van bureaus die de risico’s van schijnzelfstandigheid op zich nemen. Dit geeft je de ruimte om flexibel te blijven zonder in conflict te komen met de nieuwe wetgeving.
Niet alleen bedrijven, maar ook zzp’ers moeten zich goed voorbereiden op de hernieuwde handhaving van de Wet DBA. Het is belangrijk dat je als zelfstandige aantoont dat je voldoet aan de criteria van de Belastingdienst, zodat je niet onterecht als werknemer wordt gezien. Zorg ervoor dat de afspraken met je opdrachtgevers helder vastleggen dat je zelf de controle hebt over hoe en wanneer je het werk uitvoert. Werk met meerdere opdrachtgevers om te voorkomen dat je afhankelijk lijkt van één partij. Verder is het verstandig om in je zelfstandigheid te investeren door bijvoorbeeld een professionele website en btw-nummer te hebben, en jezelf actief als ondernemer te profileren. Op deze manier ben je beter beschermd tegen de risico’s van schijnzelfstandigheid en voorkom je problemen met de Belastingdienst. Mocht je het risico toch te groot vinden, dan kan werken bij een consultancybureau een goed alternatief zijn om meer zekerheid te hebben en de risico’s te vermijden. Werken in projectvorm, met een duidelijke opdracht van begin tot eind, biedt veel meer focus en resultaat dan simpelweg langere tijd ergens aanwezig zijn zonder richting. Het zorgt voor een helder doel en een concrete afronding, in plaats van alleen maar ‘een stoel warm houden’.
De uitdagingen voor bedrijven
Voor bedrijven die regelmatig met zzp’ers werken, kan de hernieuwde handhaving van de Wet DBA zorgen voor extra risico’s. De Belastingdienst zal strenger toezien op het gebruik van zelfstandigen, vooral om te voorkomen dat deze als schijnzelfstandigen worden ingezet. Dit vraagt om een kritische blik op de manier waarop arbeidsrelaties zijn vormgegeven.
Wat kun je als bedrijf doen om problemen te voorkomen?
- Neem je huidige contracten en samenwerkingen met zzp’ers onder de loep. Voldoen ze aan de regels van de Wet DBA? Toets ze aan het gezagscriterium en de overige voorwaarden.
- Zorg ervoor dat je samenwerkingscontracten helder vastleggen dat er geen gezagsrelatie is. Dit betekent dat de zzp’er voldoende vrijheid heeft om zijn werk naar eigen inzicht uit te voeren.
- Het is belangrijk dat de betrokken medewerkers binnen je organisatie, zoals managers en HR-afdelingen, goed op de hoogte zijn van de nieuwe regels. Trainingen en bewustwording kunnen helpen om compliant te blijven bij het inhuren van zelfstandigen.
Op de lange termijn werken
De hernieuwde handhaving van de Wet DBA dwingt bedrijven om scherper te kijken naar hun arbeidsrelaties. Ja, het vraagt wat extra aandacht en werk, maar het biedt ook kansen om je organisatie toekomstproof te maken. Door tijdig je contracten en samenwerkingen aan te passen, kun je zorgen dat je niet alleen voldoet aan de regels, maar ook klaar bent voor toekomstige wijzigingen in wet- en regelgeving. Voor zzp’ers geldt dat deze veranderingen hen misschien niet meteen enthousiast maken om meer als ondernemer te werken of om juist in dienst te treden. Toch kunnen beide opties voordelen bieden.
Geloof me, ik snap dat al deze veranderingen je misschien wat onzeker maken. Maar zie het als een kans om je bedrijf toekomstproof te maken. Het klinkt misschien als een berg werk, maar stap voor stap kom je er wel. En vergeet niet: je staat er niet alleen voor.
